Hoezo eonomie?

Peter zag al in het jaar 2005 een afnemend vertrouwen ontstaan tussen Nederlandse burgers. Als hij dat benoemde keken mensen hem vreemd aan, alsof hij ze zag vliegen.

Dat baarde hem zorgen. Mede om die reden richtte hij samen met professor Peter van Hoesel het Netwerk Politieke Innovatie (NPI) op dat een tijdje heeft geprobeerd om de politieke partijen in Nederland meer te interesseren voor een daadkrachtiger politiek elan, waarin de problemen van het land ook daadwerkelijk worden opgepakt. 

Onderdeel daarvan was het boekwerkje dat Peter samen met van Hoesel en André Nijsen schreef over "economische ongelijkheid"

Waarom is economische ongelijkheid zo belangrijk dan?

De meeste mensen blijken zich niet erg bewust van het probleem. Men vind armoede vaak wel een probleem. En dat het steeds moeilijker wordt om je recht te halen bij de rechter. Of dat je steeds vaker tegen muren aanloopt als je iets wilt veranderen in de samenleving. En men klaagt er vaak over dat de voorzieningen langzaam maar zeker worden afgebouwd; dat de kwaliteit van het onderwijs achteruit gaat en dat de kansenongelijkheid in het onderwijs toeneemt. Of dat sommige bedrijven almachtig lijken te zijn en zich aan regulering  weten te onttrekken. En veel mensen zien belasting ontduiking via de Kaaiman eilanden door rijkaards ook wel als een maatschappelijk probleem.

Maar weinig mensen zijn zich er van bewust dat al deze problemen worden veroorzaakt door een vrij eenvoudig onderliggend grondprobleem. En dat is het probleem van de te grote economische ongelijkheid. Dat sommige mensen wel honderd tot duizend keer meer verdienen dan anderen. Of dat sommige enkelingen wel een miljoen keer zo veel bezittingen hebben dan anderen. Dat is de grondoorzaak van al die problemen.

Je hebt een grote taart die je met z'n allen moet verdelen. Als je de helft aan hollebolle Gijs geeft, blijft er voor de rest niet genoeg meer over. En als je van die rest dan ook nog de leraren en de doktoren moet voeden, dan hollen de voorzieningen als vanzelf achteruit.

Als de mensen dat nu eens gingen begrijpen. Als iedereen nu eens van dit grondprobleem doordrongen zou raken. Als men nu eens massaal op politici zou gaan stemmen die dat probleem met gevoel van urgentie willen oplossen, in plaats van te stemmen op populistische stemmingmakers die het probleem alleen maar verder aanjagen. Dan kunnen we de problemen van deze tijd eindelijk eens aanpakken. Aldus de politieke droom van Peter.

Een stuk tekst uit het boek:

Wat is dat dan toch voor een wereld waarin ongelijkheid steeds weer de kop op steekt? De geschiedenis laat talloze voorbeelden van samenlevingen zien waar de ongelijkheid volledig uit de hand liep en in uitbuiting en onderdrukking verviel. Hoe kan het dan dat we daar niets van op steken en het steeds weer opnieuw laten gebeuren? Hoe kan het dat er in een samenleving van overvloed toenemende armoede is omdat wij er maar niet in slagen om de middelen op een rechtvaardige manier te verdelen? Wat is dat voor een sluipmoordenaar, die ongelijkheid, dat hij pas opgemerkt wordt als hij zijn ontwrichtende werk al heeft gedaan? Waarom stinken we er steeds weer in?

Over dit soort vragen gaat dit boek. De schrijvers stellen zich op indringende wijze de vraag, hoe het toch kan dat het overgrote deel der mensheid steeds weer door een kleine groep aan de kant gezet wordt. Hoe kan het dat een straatveger in Den Haag wordt uitgeknepen en uitgebuit om mogelijk te maken dat de portemonnee van een puissant rijke Amerikaan aan de andere kant van de oceaan nog wat verder wordt gespekt? Welke structuren maken dat mogelijk? En als zowel rijk als arm hier ongelukkig van worden, zoals uit veel onderzoek blijkt, waarom regelen we het dan steeds weer op zo’n vreemde manier? Waarom zijn wij slachtoffer van een systeem dat we zelf in het leven roepen? Daarover gaat dit boek.